Direct Trade koffie en Fair Trade koffie zijn twee verschillende manieren van verkoop. Bij Direct Trade werken boeren rechtstreeks met koffiebranderijen samen, terwijl Fair Trade koffie verkocht wordt via een systeem van sociale en milieuvriendelijke certificering. Direct Trade (directe handel) richt zich voornamelijk op prijs, terwijl Fair Trade rekening houdt met meerdere aspecten van duurzaamheid.

 

In dit artikel onderzoeken we deze certificaten voor koffiebonen verder en delen we ook enkele inzichten in het leven van koffieboeren.

 

Uitdagingen voor de koffieboeren

De koffie-industrie beleeft een moment van grote bloei, de koopkracht van consumenten voor koffie neemt toe en toch worstelen kleinschalige koffieboeren om te overleven.

 

Koffieboeren, vooral die op kleine percelen, worden vandaag geconfronteerd met een groot aantal uitdagingen. De meeste koffieboeren kunnen het hele jaar door niet genoeg voedsel voor hun gezin produceren en hebben geen spaargeld, krediet, verzekering of alternatieve inkomstenbronnen om te compenseren wanneer hun koffieoogst mislukt of de marktprijs laag is.

 

Meestal verdienen koffieboeren minder dan 8% van de uiteindelijke consumentenprijs van hun koffie. De extra kosten voor landbouwbenodigdheden (zoals kunstmest) en de tussenhandel snijden verder in de schamele winst die de boeren uit de verkoop van hun bonen kunnen halen.

 

 

Positieve veranderingen in de koffie-industrie

Deze rampzalige situatie is geen geheim en toch zetten we die kennis niet om in wijdverspreide, zinvolle veranderingen voor de koffieboeren in de wereld. Die ondanks de groei van de sector in armoede blijven leven.

 

Dat wil niet zeggen dat er geen belangrijke veranderingen plaatsvinden. Er is een duidelijke drang in de sector om een verschil te maken en organisaties als Fair Trade, UTZ en Rainforest Alliance proberen producenten in staat te stellen hun levensonderhoud en gemeenschappen te verbeteren.

 

De situatie is echter helemaal niet zo eenvoudig. Het is nog steeds de vraag of de boer daadwerkelijk waarde haalt uit de certificatie van de organisaties.

 

 

Het effect van certificeringen op de koffie-industrie

De situatie is echter helemaal niet zo eenvoudig. Het is nog steeds de vraag of de boer daadwerkelijk waarde haalt uit de certificatie van de organisaties.

 

Certificering is duidelijk een grote eerste stap geweest in het creëren van bewustzijn en heeft een cruciale rol gespeeld bij het op de agenda zetten van belangrijke kwesties. Alleen kan het nog steeds niet worden beschouwd als de heilige graal. Om in aanmerking te komen voor certificering moeten producenten immers aan bepaalde eisen voldoen, zich aanmelden voor het programma en een vergoeding betalen om een licentie te krijgen als Fair Trade-bedrijf. In ruil daarvoor krijgen zij toegang tot een grote markt van consumenten die bereid zijn te betalen voor dit specifieke type product.

 

Wat is er mis met certificering modellen?

"Slave labor found at Starbucks-certified Brazil coffee plantation" (D. Penha, Mongabay 2018). "Do Sustainable Certifications For Coffee Really Help Coffee Growers?" (A. Chen, NPR 2018). "The Problem with Fair Trade Coffee" (C. Haight, Stanford Social Innovation Review 2018). Dit zijn slechts enkele titels van artikelen die in de afgelopen jaren een felle aanval hebben gedaan op het certificeringsmodel.

 

Dit systeem, dat er op papier veelbelovend uitziet, heeft in plaats daarvan veel nadelen.

 

Misvatting over waar de premieprijs naartoe gaat

Ten eerste bestaat er bij Fair Trade koffie merken vaak een misvatting over waar de premiumprijs die consumenten betalen naartoe gaat. Dit betekent niet dat de boeren geen gegarandeerde "eerlijke" prijs hebben, maar dat deze meestal niet in verhouding staat tot de premiumprijs die de consumenten betalen. Een groter percentage van deze meerprijs gaat immers naar de detailhandel en andere actoren in de toeleveringsketen die dichter bij de eindverbruikers staan.

 

 

Kwantiteit boven kwaliteit

Ten tweede zijn kopers van Fair Trade-koffie over het algemeen meer geïnteresseerd in kwantiteit dan in kwaliteit. Hoewel Fair Trade de boeren een minimumprijs voor hun koffie garandeert, worden zij niet gecompenseerd voor bijzonder goede bonen en worden zij niet gemotiveerd om deze voortdurend te verbeteren.

 

Geen garantie voor de koffieboeren

Bovendien kan de certificering de boeren niet garanderen dat er een markt voor hun productie kan worden gevonden. Zodra de vraag naar Fair Trade producten is uitgeput, worden de boeren immers gedwongen hun product als conventioneel te verkopen en krijgen ze een lagere vergoeding, hoewel ze veel hogere productiekosten moeten dragen.

 

Deze omstandigheden voeden een vicieuze cirkel waarin de producent uitsluitend een juiste prijs voor zijn werk krijgt, maar er geen specifieke aandacht is voor het vergroten van de weerbaarheid van de producenten en hun persoonlijke empowerment.

 

Alternatief voor certificering modellen

Zoals je waarschijnlijk al heeft begrepen, is de overtuiging dat een keurmerk synoniem is met duurzaamheid vaak ongegrond en leidt het tot diepgaande misverstanden in de markt.

 

Een van de meest geloofwaardige antwoorden op de tekortkomingen van de Fair Trade koffie en andere soortgelijke certificeringen is Direct Trade koffiebonen.

 

Wat is Direct Trade koffie?

Direct Trade is een term die wordt gebruikt voor koffiebranders die rechtstreeks van de telers kopen. Alle onnodige tussenpersonen worden uitgesloten en men weet wie wat verdient in de koffie supply chain. Dit systeem is gebaseerd op relaties met producenten die verder gaan dan het transactionele en een gevoel van gelijkheid omvatten dat zich manifesteert in wederzijdse en transparante processen die de beste praktijken in koffieproductie en -verwerking bevorderen, om de rechten en het welzijn van de producenten, de gemeenschap en het milieu te waarborgen (S. Panhuysen en J. Pierrot, Coffee Barometer 2018).

 

Bij Wakuli gebruiken we bijvoorbeeld een "grassroots"-aanpak met coöperatie specifieke KPI's (key performance indicators) voor de sociale en milieu-impact van onze bedrijfsvoering. Dit betekent dat consumenten die bij ons kopen niet alleen kunnen beslissen over de koffiekwaliteit maar ook over de boer van wie ze kopen en welke impact ze willen hebben op de producenten en hun omgeving. In het geval van een van onze coöperaties van kleine boeren in Tanzania betekent dit bijvoorbeeld dat naast de standaard-KPI's zoals eerlijke verdeling onder boeren en een hogere kg-prijs voor bonen, per jaar het aantal CPU's (wasplaatsen om koffie te verwerken) wordt gemeten waarin de coöperatie investeert. CPU's zijn een indicatie voor minder vervuiling, een hogere en constante koffiekwaliteit en meer waarde per arbeidsuur. In het geval van onze partner uit Tanzania beslissen de boeren of het extra geld naar de coöperatie gaat of naar de boeren zelf. Dit betekent dat de coöperatie alleen investeert in waardeverhogende toevoegingen (niet het geval bij Fair Trade).

 

 

Wat is het verschil tussen Fair Trade versus Direct Trade koffie?

Direct Trade (directe handel) en Fair Trade koffie zijn twee verschillende manieren waarop koffieboeren hun producten verkopen. Bij directe handel werken boeren rechtstreeks met koffiebranderijen samen, zonder tussenkomst van tussenpersonen. Hierdoor krijgen de boeren vaak een hoger prijs voor hun koffie.

 

Fair Trade koffie daarentegen, wordt verkocht via een systeem van sociale en milieuvriendelijke certificering. Hierdoor krijgen de boeren ook een eerlijke prijs voor hun koffie, maar er wordt ook gekeken naar arbeidsomstandigheden en milieuaspecten. Kortom, directe handel richt zich voornamelijk op prijs, terwijl Fair Trade rekening houdt met meerdere aspecten van duurzaamheid.

 

Samengevat, de belangrijkste verschillen tussen Fair Trade en Direct Trade koffie zijn:

• Prijs: Bij Fair Trade wordt een minimumprijs afgesproken voor de koffieboeren, terwijl bij Direct Trade de prijs wordt onderhandeld tussen de koffieboer en de koper.
• Certificering: Fair Trade koffie is gecertificeerd door een onafhankelijke organisatie, terwijl bij Direct Trade de kwaliteit van de koffie wordt vastgesteld door de koper zelf

 

 

Waarom directe handel de juiste weg is?

Het zojuist gegeven voorbeeld van de activiteiten van Wakuli belicht enkele van de belangrijkste sterke punten van de directe handel.

 

Coöperatieve specifieke KPIs

Ten eerste brengt Direct Trade bedrijven ertoe coöperatie specifieke KPI's inzake sociale impact in hun bedrijfsplannen op te nemen en stelt het de detailhandelaars in staat niet alleen over de koffiekwaliteit te beslissen. Maar ook welke impact ze willen hebben op de boeren en hun omgeving.

 

Transparantie en gelijke verdeling

Ten tweede wil Direct Trade koffiehandel een meer gelijke verdeling van de waarde van de koffie garanderen en volledig transparant zijn over de prijsstelling voor de consument. Een zeer krachtig instrument voor transparante communicatie is de prijsverdeling, die we ook in Wakuli gebruiken. Met dit instrument kan de consument het percentage van de detailhandelsprijs zien (verdeeld in boer, logistiek, brander, detailhandelsmarge en bedrijfsservice) en een bewuste consumptie keuze maken.

 

Traceerbare leveringsketen

Ten derde creëert Direct Trade een traceerbare bevoorradingsketen waardoor klanten precies weten waar hun koffie vandaan komt en door welke handen hij is gegaan.

 

Hoe gaaf is het dat consumenten weten wie hun kopje heeft geproduceerd? Gezicht, naam en zelfs direct contact? In feite stelt Direct Trade u voor aan uw boer!

 

Langdurige partnerschappen

Ten vierde bevordert Direct Trade langetermijnrelaties met boeren die mede-investeringen, prijsafspraken en het delen van ervaringen en ideeën mogelijk maken. Dankzij deze nieuwe dynamiek kunnen de boeren een stap vooruit zetten en hun eigen standpunten naar voren brengen.

 

Geen financiële verplichting

Ten slotte kost de certificering van Fair Trade geld. Direct Trade kost geen geld en kan het ook hogere koffieprijzen garanderen dan in een Fair Trade supply chain.

 

Wat maakt Direct Trade koffie uniek?

Direct Trade is waar speciale kwaliteit en echte waarde voor de boeren plaatsvindt. Door de nauwe band tussen de producenten en de branders wordt bijna elk aspect van het bedrijf beïnvloedt. 

 

Doordat koffie in kleinere hoeveelheden wordt ingekocht, kunnen producenten werken aan specifieke smaakprofielen en de branders de beste bonen uitzoeken. Om een prijs vast te stellen, komen boeren en branders tot een overeenkomst over wat de oogst waard is op basis van een ingewikkeld proefproces dat wordt bepaald door de scoring van de Specialty Coffee Association of America (SCAA). De boeren worden dan gecompenseerd op basis van de werkelijke waarde van het product waardoor ze uiteindelijk meer geneigd zijn de kwaliteitsmaatregelen uit te breiden tot die partijen. Hierdoor zijn ze er ook zeker van dat de boeren in de toekomst nog steeds een geweldige kop koffie maken.

 

 

Hoe doet Wakuli aan Direct Trade?

Wakuli is het een van de enige koffiemerken dat weet waar de bonen vandaan komen. We kennen alle partners persoonlijk en betalen ze meer dan koffiegiganten. Daarom willen we ons eerlijke koffieabonnement voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar maken.

 

Wij willen alles weten en kopen daarom direct in bij koffieboeren die we persoonlijk kennen. Daarnaast betrekken we alleen diegenen die waarde toevoegen bij de reis van boon naar jouw kop koffie. Een mooie belofte. Maar dat kunnen we ook bewijzen. Wij betalen de koffieboeren altijd meer dan wat ze voorheen verdienden. En dat is nog maar het begin. Ga jij mee op onze reis om de koffie-industrie voor eens en voor altijd volledig te veranderen?

 

Dus waarom kiezen voor Wakuli koffie?

• Meer dan alleen een ‘eerlijke’ prijs, wij zien de koffieboer als onze partner.
• Vers, lichtgebrand en lokaal gebrand, hoogste kwaliteit boon.
• Specialty koffie van directe handel bezorgd door de brievenbus.
• Beschikbaar in hele en gemalen bonen, of in pods.