Thuis koffie drinken die net zo lekker is als in je favoriete koffietentje. Of zelfs nog beter! Denk je dat dat onmogelijk is? Smaak is erg persoonlijk. Daarom is het onmogelijk om hier voor iedereen gelijk het juiste koffierecept neer te zetten. Maar met deze tips word jij een echte thuis-barista en kan je altijd genieten van jouw perfecte kopje koffie.
Of je nu een espresso drinker bent, een filterapparaat thuis hebt staan of elke dag je eigen verse boontjes maalt - er zitten voor iedereen wat tips tussen!
Tip 1: Heb geduld
Je kan vast niet wachten om zelf de lekkerste kopjes koffie te zetten… Maar we zullen er geen doekjes om winden: voor het perfecte kopje koffie heb je wat geduld nodig. Koffiezetten kun je eigenlijk wel een beetje vergelijken met thee maken: thee heeft tijd nodig om de smaken in het water te laten trekken. Zo haalt water ook de smaken uit gemalen koffiebonen. Bij verschillende zetmethodes komen verschillende tijden om de hoek kijken, omdat er een andere maling en hoeveelheid wordt gebruikt. Vuistregel: hoe grover de maling, des te langer het duurt om de smaken eruit te halen. Daarom duurt een espresso zetten relatief kort, en moet je vaak een hele dag op je cold brew wachten.
Tip 2: Meten is weten
Als je eindelijk dat perfecte kopje koffie hebt gezet, wil je dat later natuurlijk kunnen herhalen. Door een paar dingen te meten en bij te houden vind je vanzelf jouw ideale koffierecept. Je zult merken dat kleine verschillen in maling, hoeveelheid koffie/water, temperatuur en natuurlijk de koffie die je gebruikt, grote invloed kunnen hebben op het eindresultaat.
Tip 3: Hoe verser… hoe beter!
Verse koffiebonen is de geheim van een perfecte kopje koffie. Tien dagen na branding is de ‘sweet spot’ van koffie, dan is hij het allerlekkerst. Daarna gaat de smaak langzaam achteruit. Probeer dus eens op te zoeken wanneer je koffie gebrand is. De kwaliteit van je koffie gaat bovendien flink achteruit als het in aanraking komt met lucht. Bewaar je koffie daarom in een luchtdichte bus/doos/pot en op een koele en donkere plaats. Je hoort weleens dat je je koffie het beste in de koelkast kunt bewaren, maar wij hebben nooit bewijs gevonden dit de koffie ten goede komt. Keukenkastje is prima dus!
Tip 4: Zelf je koffiebonen malen
Jij wilt een kopje koffie dat ontploft van de smaak en aroma’s? Dan kun je het beste je eigen boontjes malen. Vers gemalen koffie geeft veel meer smaak en aroma af die verloren gaat als de koffie eenmaal gemalen is. Dus koffie die je gemalen koopt, heeft al iets minder smaak. Investeer daarom vooral in een goede bonenmaler, voor een goede koffie is de maler zelfs nog belangrijker dan het apparaat! Of dat veel kost? Valt best mee hoor. Voor minder dan twee tientjes kun je al een handmolen kopen waarmee je eindeloos kunt experimenteren met de grofheid/fijnheid om het verschil te proeven.
Tip 5: Wat? Water!
Een espresso bestaat voor ongeveer 95% uit water. Het zal je daarom niet verbazen dat ook water de smaak van jouw kop koffie flink beïnvloedt. Mocht je thuis over gefilterd water beschikken, dan is dat – uiteraard – beter om te gebruiken. Dat bevat minder kalk en dat is beter voor je machine en beter voor jezelf. Gebruik bovendien nooit kokend water, dat verbrandt je koffie. Maar een te lage temperatuur zorgt ervoor dat je niet alle smaken uit de koffie haalt. De ideale temperatuur ligt rond de 93 graden, maar verschilt per zetmethode, dus check het even voor de jouwe en test er op los!
Tip 6: ‘Bloom’ je koffie
Bloomen is het opwellen van gemalen koffie. Dit doe je door een klein beetje heet (maar niet kokend!) water op de koffie te schenken. De gemalen koffie zwelt op en er ontstaan luchtbelletjes. Na zo’n 30 seconden is alle CO₂ uit de koffie ontsnapt en stoppen de belletjes weer. Bloomen zorgt voor een gelijkmatige extractie: zo worden alle smaken optimaal uit de koffiemaling gehaald.
Tip 7: Houd je apparaat schoon
Gebruik je een espressomachine? Dan is het heel belangrijk om het filter van je apparaat na elk gebruik schoon te maken. Tenzij je houdt van de smaak van oude koffie in je verse kopje koffie… En heeft jouw apparaat een fancy stoompijpje om melk op te schuimen? Spoel ook die na elk gebruik schoon. Voor alle koffiezetmethodes geldt: gebruik vooral geen afwasmiddel voor het schoonmaken van (de onderdelen van) je apparaat; de parfumgeuren kunnen namelijk in je koffie trekken. Vind jij toch ook niet lekker? En verwen je apparaat ook om de zoveel tijd met een ontkalkbeurt. Machine blij, jij blij!
Tip 8: Gebruik natte gebleekte filters
Nog zo’n ongewenste smaakmaker. Ongebleekte filters geven veel papiersmaak af. Dat wil je natuurlijk niet. Zorg ook dat je je filters van tevoren even doorspoelt met wat heet water, daardoor verdwijnt de papiersmaak. En als je je koffie mok/kop/kan eronder zet, zorg je gelijk dat je die verwarmt. Met voorverwarmde koffiekopjes blijft je koffie langer heet en lekker. Twee vliegen in één klap!
Tip 9: De ene boon is de andere niet
Wist je dat een kopje koffie van een boon uit Peru een hele andere smaak heeft dan eentje uit het midden van Tanzania? Over het algemeen geldt dat koffies uit Afrika wat fruitiger zijn en koffies uit Zuid-Amerika uit iets meer tonen van chocolade en noten bevatten. Er zijn natuurlijk uitzonderingen op de regel, dus wissel lekker door om erachter te komen welke bonen de perfecte smaak geven aan jouw kopje koffie.
Tip 10: Check de branding van je bonen
Smaak is erg persoonlijk, dus het is vooral zoeken naar de bonen die jij lekker vindt. Behalve de oorsprong, heeft ook de branding grote invloed op de smaak. Zoek eens op hoe je bonen gebrand zijn. Koffie die in ‘bulk’ ingekocht wordt, bevat vaak mankementen en bonen die niet zo lekker zijn. Die worden daarom heel donker gebrand, zodat de minder lekkere smaken – maar ook de lekkere! – worden weggebrand. Bonen die lichter gebrand zijn, behouden de meeste smaak en aroma’s. Ze hebben een minder wrange nasmaak en zijn ook nog eens beter voor je gezondheid. Nog zo’n win-win!
Tijd om aan de slag te gaan! Pas de tips toe, experimenteer er op los en vind het recept voor jouw perfecte kopje koffie. Hasta barista!
